روان کاوی کاری ست که زیگموند فروید پایه گذاری کرد. در واقع این کار شامل تحلیل اتفاقات روانی مختلف بیمار می شود که یکی از عوارض جانبی این تحلیل، می تواند درمان باشد. روان کاوی در طول سال های گذشته تغییرات زیادی را هم از جهت نحوه ی اجرا و هم از جهت نحوه تحلیل(نظریه) دربرداشته است. آن نحوه ی اجرا که بیشترین شباهت را به روش سنتی دارد و به طور خاص با داشتن حداقل ۳ یا ۴ جلسه در هفته سنجیده می شود را “روان کاوی” می نامند. وقتی نحوه ی اجرا به این صورت باشد که در هفته ۱ یا ۲ جلسه برگزار شود، از واژه “روان تحلیلی” استفاده می شود. بنابراین روان کاوی و روان تحلیلی هر دو یک معنا دارند با تفاوت های جزئی در نحوه ی اجرای شان که در روان کاوی تعداد جلسات بیشتر از روان تحلیلی ست.

در خارج از ایران، واژه ی روان پویشی با روان تحلیلی کاملا برابر در نظر گرفته می شود اما در ایران زمانی از این واژه استفاده می شود که هم نحوه ی اجرا و هم نحوه ی تحلیل تفاوت های قابل توجهی با روان کاوی دارد و اساس این تفاوت بر مبنای شواهد محور بودن رویکرد روان پویشی است. در واقع رویکرد روان پویشی در ایران معنایی به کلی متفاوت از روان کاوی و روان تحلیلی دارد(برخلاف آن چه در کل جهان مرسوم است) و محدود به رویکردهایی می شود که تاکید بر شواهدمحوری داشته و کوتاه مدت اند.

در جلسات روان کاوی، آنالیزاند(تحلیل شونده) تداعی آزاد می کند. به این معنا که از هر چیزی که به ذهنش می رسد صحبت می کند و هیچ اهمیتی هم ندارد که موضوع صحبت چیست. روان کاو ممکن است در مواقعی لازم بداند سوال بپرسد یا تعبیر ارائه دهد، و ممکن است گاهی مدت طولانی را به شنیدن صرف اختصاص دهد. فردی که روان کاوی را شروع می کند قاعدتا باید انگیزه برای تحمل مسیر تقریبا طولانی این کار داشته باشد و بداند که روان کاوی نمی تواند کوتاه مدت باشد.